W trakcie zajęć
Zagadnienia filozoficzne w naukach przyrodniczych realizowane są
zagadnienia:
Filozoficzne refleksje nauk przyrodniczych, wspólne dla
wszystkich nauk metody tworzenia i formułowania teorii naukowych,
kryteria prawdziwości teorii naukowej, przykłady rozumowania
indukcyjnego i metody hipotetyczno-dedukcyjnej w tworzeniu teorii
fizycznych, pogląd nazywany redukcjonizmem, upadek mechanicyzmu, czyli
na czym opierał się Newton formułując swoje prawa i dlaczego pojawiła
się konieczność rozszerzenia teorii Newtona, przykłady myślenia
indukcyjnego Newtona, filozoficzne zagadnienia teorii względności,
relacja nieoznaczoności, wpływ myśli Einsteina na
współczesną filozofię, początki kosmologii relatywistycznej,
standardowy model kosmologii, czas i przestrzeń we
współczesnych naukach przyrodniczych, filozoficzny problem
początku wszechświata, determinizm i przyczynowość w opisie przyrody i
w mechanice kwantowej, poznawanie wszechświata przez strukturę
matematyczną, kwantowa teoria grawitacji, próby unifikacji
fizyki, problemy z jednoznaczną interpretacją zjawisk fizycznych,
niemożność sformułowania teorii ostatecznej.
Jak powstał Wszechświat, dlaczego istnieje kosmos, jak rozległy jest
kosmos, co to znaczy, że Wszechświat się rozszerza, czy
istnieją dodatkowe wymiary, jak dalece rzeczywisty jest
wszechświat, skąd się wzięły prawa natury, jaka jest
najdalsza przyszłość wszechświata, co oznacza koncepcja wielości
światów, czym jest wielkoskalowa struktura wszechświata, z
czego wynika niezwykłość kwantów, co tak naprawdę
istnieje, dlaczego wszechświat jest przyjazny dla życia, czy
Wszechświat jest precyzyjnie dostrojony do życia, czy świadomość jest
samodzielnym bytem, jakie byty są świadome, jak utrzymujemy tożsamość
osobową, dlaczego świadomość nam się wymyka, co łączy wszechświat ze
świadomością, co się stanie z inteligentnymi formami życia, czym są
pytania fundamentalne, czy matematyka została wynaleziona czy odkryta,
czy teoria wszystkiego istnieje, czy podróże w czasie są
możliwe, gdzie się podziali wszyscy kosmici, czy wszechświat jest
symulacją, czy żyjemy w czasach ostatnich, dlaczego czarne dziury są
zadziwiające, czym jest argument celowości, czym jest dowód
z pierwszej przyczyny, dlaczego istnieje raczej coś niż nic?
W
trakcie zajęć Lekcje z fantastyką naukową realizowane są zagadnienia:
Pochodzenie i znaczenie terminu „fantastyka
naukowa”, cechy gatunkowe fantastyki naukowej, tematy
najczęściej poruszane przez fantastykę naukową, związki fantastyki
naukowej z naukami przyrodniczymi i społecznymi, „syndrom
pogranicza”, jako kluczowy czynnik fantastyki naukowej,
potoczne i naukowe poglądy na naturę czasu, konsekwencje upływu czasu,
pojęcie strzałki czasu, możliwości podróży w czasie,
paradoksy podróży w czasie, konsekwencje mechaniki
kwantowej, paradoks „kota Schrödingera”,
ograniczenia dla podróży między planetarnych i
międzygwiezdnych, korzyści z eksploracji Układu Słonecznego, przyszłość
podróży międzygwiezdnych, gdzie się podziali wszyscy
kosmici, bariery kulturowe i technologiczne przy porozumieniu się z
inną cywilizacją, czy żyjemy w
„matrixie”, dynamiczny rozwój
rzeczywistości wirtualnych, czy żyjemy w czasach ostatnich,
apokaliptyczne wizje przyszłości, astronomowie jako bohaterowie
fantastyki naukowej.